مدل هیدروتایم: معرفی و کاربرد آن در تحقیقات بذر

نویسندگان

سید مجید عالیمقام

دانش آموخته کارشناسی ارشد اگرواکولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان فرشید قادری فر

دانشیار گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

جوانه‏زنی اولین و مهم‏ترین مرحله نموی در گیاه است که تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی قرار می‏گیرد. مدل هیدروتایم رابطه درصد و سرعت جوانه‏زنی با پتانسیل آب را توصیف می‏‏کند. این مدل سرعت پیشروی جوانه‏زنی (θh)، یکنواختی جوانه‏زنی (σψb) و میزان مقاومت به شرایط تنش خشکی (ψb(50)) را کمّی می‏سازد. این شاخص‏ها در تعیین قدرت توده‏ها یا ارقام بذور، بررسی کمون در بذور و بررسی اثر تیمارهای بهبود دهنده قدرت بذور (مانند تیمار پرایمینگ، اثر هورمون‏های آبسزیک و یا جیبرلیک اسید) کاربرد دارند. مدل هیدروتایم بین محققان ایرانی به خوبی شناخته شده نیست. این مطالعه با هدف معرفی و کاربرد مدل هیدروتایم در تجزیه داده‏های جوانه‏زنی صورت گرفت. برای این کار از داده‏های جوانه‏زنی سه گیاه شاه‏افسر (melilotus officinalis)، چاودار (secale cereale) و گندم (triticum aestivum) در واکنش به تنش خشکی استفاده شد. ضریب θh سرعت ذاتی جوانه‏زنی را، که بین گونه‏ها و یا مراحل مختلف فیزیولوژیکی متفاوت است، کمّی می‏کند. شاخص ψb(50) میانگین مقاومت به شرایط تحت تنش در جمعیت را نشان می‏دهد. در جمعیتی که مقدار ψb(50) بیشتر (مثبت‏تر) باشد در آن جمعیت نسبت به جمعیتی که دارای ψb(50) کمتر (منفی‏تر) باشد، جوانه‏زنی در پتانسیل‏های بیشتر (تنش کمتر) متوقف می‏شود و در یک جمعیت بذری مقدار کمتر و بیشتر این شاخص به ترتیب با القا و خارج شدن از کمون در ارتباط است. ضریب σψb تخمین کمّی از یکنواختی جوانه‏زنی در جمعیت بذری است. بطوریکه مقدار بیشتر σψb بیانگر پراکندگی بیشتری بین اولین و آخرین بذر جوانه‏زده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

کاربرد مدل هیدروتایم در کمی‌سازی پاسخ جوانه‌زنی بذر پنیرک (Malva sylvestris L.) به پتانسیل آب

مقدمه جوانه‌زنی بذر یکی از فرآیندهای زیستی مهم است که تحت تأثیر عوامل ژنتیکی و محیطی قرارا می‌گیرد. دما و پتانسیل آب دو عامل اولیه مهم کنترل کننده جوانه‌زنی می‌باشند. پنیرک (Malva sylvestris L.) یکی از مهمترین علف‌های هرز مهاجم در جنوب غربی ایران بوده و همچنین به‌عنوان یک گیاه دارویی مهم شناخته شده است. پنیرک بومی اروپا، شمال آفریقا و جنوب غربی آسیا می‌باشد. این گیاه به‌ فراوانی در باغ‌ها؛ مزرع...

متن کامل

کاربرد مدل هیدروتایم در کمی‌سازی پاسخ جوانه‌زنی بذر کلزا (.Brassica napus L) رقم اکاپی به تنش خشکی و دما

دو عامل اولیه مهم کنترل‌کننده جوانه‌زنی دما و پتانسیل آب می‌باشند. با استفاده از مدل‌ هیدروتایم می‌توان پاسخ جوانه‌زنی بذر به پتانسیل آب در دماهای مختلف را کمی‌سازی کرد. در این پژوهش با استفاده از مدل هیدروتایم پاسخ جوانه‌زنی بذر کلزا (.Brassica napus L) رقم اکاپی به سطوح مختلف پتانسیل آب در دماهای مختلف موردبررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل سطوح مختلف خشکی (پتانسیل‌های 0...

متن کامل

معرفی کاربرد رادیونوکلوئید‌ پلوتونیوم در تحقیقات فرسایش خاک

فرسایش خاک تهدیدی جدی برای زندگی بشر می­باشد. از این­رو استفاده از روش­های مناسب جهت ارزیابی میزان فرسایش و رسوبگذاری و همین طور اجرای برنامه­های حفاظت خاک امری ضروری است. از رادیونوکلوئیدهای ریزشی از قبیل بریلیم-7 (Be7)، سرب-210 (Pb210) و سزیم-137...

متن کامل

ارزیابی جوانه ‏زنی بذرهای گندم با سطوح مختلف قدرت بذر با استفاده از مدل هیدروتایم

مدل هیدروتایم و ضرایب آن برای بررسی روابط بین پتانسیل آب، درصد و سرعت جوانه ‏زنی استفاده می‏شود. هدف از این مطالعه ارزیابی جوانه ‏زنی بذرهای زوال یافته گندم به تنش خشکی به‌وسیله مدل هیدروتایم و بررسی و مقایسه ضرایب این مدل در سطوح مختلف زوال و پرایمینگ بود.در این آزمایش از بذرهای گندم با سطوح مختلف قدرت بذر استفاده شد. برای ایجاد سطوح مختلف قدرت بذر از بذرهای زوال یافته طبیعی  و مصنوعی  در دو ش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تنش های محیطی در علوم زراعی

جلد ۷، شماره ۱، صفحات ۴۱-۵۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023